สุขภาพลำไส้กับอารมณ์: ความลับของจิตใจที่ซ่อนอยู่ในท้องคุณ

        หลายคนอาจคิดว่า "ลำไส้" มีหน้าที่แค่ช่วยย่อยอาหารหรือขับถ่ายของเสียออกจากร่างกายเท่านั้น แต่ความจริงแล้ว ลำไส้ของเรามีบทบาทที่ลึกซึ้งและน่าทึ่งกว่านั้นมาก งานวิจัยทางการแพทย์ในช่วงไม่กี่สิบปีที่ผ่านมาได้เปิดเผยว่า ลำไส้มีความเชื่อมโยงกับสมองและระบบประสาทอย่างแนบแน่น ผ่านสิ่งที่เรียกว่า Gut-Brain Axis หรือ แกนสมอง-ลำไส้ ซึ่งเป็นระบบการสื่อสารแบบสองทางที่ส่งผลโดยตรงต่ออารมณ์ ความรู้สึก ความเครียด และแม้กระทั่งภาวะซึมเศร้า

Gut-Brain Axis: ลำไส้คุยกับสมองอย่างไร?

        "Gut-Brain Axis" คือเครือข่ายที่เชื่อมโยงระหว่าง ระบบประสาทในลำไส้ (Enteric Nervous System) กับ สมองส่วนกลาง (Central Nervous System) โดยผ่านทาง เส้นประสาทเวกัส (Vagus nerve), สารสื่อประสาท, ฮอร์โมน, และ ระบบภูมิคุ้มกัน นั่นหมายความว่าเมื่อสุขภาพลำไส้แย่ ก็สามารถส่งผลกระทบต่อสมองและอารมณ์ของคุณได้ทันที

ตัวอย่างเช่น เมื่อเกิดการอักเสบในลำไส้ ร่างกายจะหลั่งไซโตไคน์ (Cytokines) ซึ่งเป็นโมเลกุลที่อาจไปกระตุ้นการอักเสบในสมอง ทำให้เกิดอารมณ์เศร้า หงุดหงิด หรือแม้กระทั่งซึมเศร้าได้

เซโรโทนิน: ฮอร์โมนแห่งความสุขที่ผลิตในลำไส้

เชื่อหรือไม่ว่า มากกว่า 90% ของฮอร์โมนเซโรโทนิน (Serotonin) ในร่างกายมนุษย์ ถูกผลิตขึ้นในลำไส้ ไม่ใช่สมอง

เซโรโทนินมีบทบาทสำคัญในการควบคุมอารมณ์ การนอนหลับ ความอยากอาหาร และการรับรู้ความเจ็บปวด หากระบบลำไส้เสียสมดุล เช่น จุลินทรีย์ดีลดลง หรือเกิดการอักเสบในลำไส้ ก็จะส่งผลให้ระดับเซโรโทนินลดลง และอาจนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าหรือวิตกกังวลได้

จุลินทรีย์ในลำไส้ (ไมโครไบโอม) มีผลต่อสุขภาพจิตอย่างไร?

จุลินทรีย์นับล้านล้านตัวอาศัยอยู่ในระบบทางเดินอาหารของเรา ซึ่งรวมเรียกว่า ไมโครไบโอม (Microbiome) ซึ่งเป็นเสมือน ชุมชนของสิ่งมีชีวิต ที่ทำหน้าที่ควบคุมหลายกระบวนการในร่างกาย เช่น การย่อยอาหาร การดูดซึมสารอาหาร การสร้างวิตามิน และที่สำคัญที่สุดคือการผลิต สารสื่อประสาท อย่างเช่น

   GABA (Gamma-Aminobutyric Acid) ช่วยลดความวิตกกังวล

   Dopamine ช่วยควบคุมแรงจูงใจและความพึงพอใจ

   Acetylcholine ช่วยเรื่องความจำและสมาธิ


หากไมโครไบโอมเสียสมดุล จะทำให้การผลิตสารเหล่านี้ลดลง และส่งผลต่อสุขภาพจิตในทางลบอย่างชัดเจน

การอักเสบ ภูมิคุ้มกัน และภาวะซึมเศร้า

การอักเสบในลำไส้เรื้อรังจากอาหารแปรรูป น้ำตาลสูง หรือแบคทีเรียไม่ดี อาจทำให้เกิด leaky gut หรือภาวะลำไส้รั่ว ซึ่งสารพิษและเศษอาหารอาจเล็ดลอดเข้าสู่กระแสเลือด ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติและอาจนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าในที่สุด

วิธีดูแลลำไส้ให้แข็งแรง เพื่อสุขภาพจิตที่ดี

1. กินอาหารที่มีไฟเบอร์สูง เช่น ผักใบเขียว ผลไม้หลากสี ธัญพืชเต็มเมล็ด


2. เสริมพรีไบโอติก เช่น กระเทียม หัวหอม กล้วยดิบ แอปเปิ้ล


3. เสริมโพรไบโอติก เช่น โยเกิร์ต คีเฟอร์ หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่น่าเชื่อถือ


4. หลีกเลี่ยงน้ำตาลและอาหารแปรรูป ที่เป็นอาหารของแบคทีเรียก่อโรค


5. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อกระตุ้นการทำงานของลำไส้และเพิ่มการผลิตสารแห่งความสุข


6. พักผ่อนให้เพียงพอ เพราะการนอนหลับมีผลโดยตรงต่อไมโครไบโอม


7. ลดความเครียด ด้วยกิจกรรมที่ชอบ เช่น เล่นดนตรี วาดภาพ หรือทำสมาธิ


โพรไบโอติก พรีไบโอติก และซินไบโอติก ต่างกันอย่างไร?

  โพรไบโอติก (Probiotics) คือจุลินทรีย์มีชีวิตที่ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพเมื่อบริโภคในปริมาณที่เหมาะสม


  พรีไบโอติก (Prebiotics) คือเส้นใยอาหารที่เป็นอาหารของโพรไบโอติก


   ซินไบโอติก (Synbiotics) คือการรวมกันของโพรไบโอติก + พรีไบโอติก เพื่อเสริมประสิทธิภาพในการดูแลลำไส้


BioSyn: เสริมสุขภาพลำไส้-เสริมสุขภาพจิต ด้วยซินไบโอติกคุณภาพสูง

BioSyn คือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่รวม โพรไบโอติกสายพันธุ์เฉพาะ และ พรีไบโอติก FOS เข้าด้วยกันในแคปซูลเดียว ด้วยนวัตกรรมการผลิต SYNTEX™  ที่ได้รับการรับรองจากสถาบันวิจัยระดับโลก

1 แคปซูลของ BioSyn มีจุลินทรีย์ดีรวมกว่า 20,000 ล้าน CFU ซึ่งช่วย:

   ปรับสมดุลลำไส้
   ลดอาการท้องอืด ท้องผูก
   เสริมภูมิคุ้มกัน
   ปรับอารมณ์ให้ผ่อนคลายขึ้น
   ลดความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าและความเครียด


BioSyn เหมาะสำหรับทุกคนที่ต้องการดูแลสุขภาพองค์รวมจากภายใน โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ที่ต้องเผชิญกับความเครียดในชีวิตประจำวัน


  แหล่งอ้างอิง

1. Mayer EA, Tillisch K, Gupta A. Gut/brain axis and the microbiota. The Journal of Clinical Investigation. 2015.

2. Foster JA, Neufeld K-AM. Gut–brain axis: how the microbiome influences anxiety and depression. Trends in Neurosciences. 2013.

3. NIH: Serotonin and the Gut-Brain Connection. National Institute of Mental Health.

 เรียบเรียงโดย: BioSyn Thailand